Antalya
Akciğer Sağlığı ve Yoğun Bakım Derneğince (ASYOD) Belek'teki müşterek otelde meydana gelen "Ulusal Akciğer Sağlığı Kongresi" kapsamında matbuat mensuplarıyla müşterek araya mevrut cemiyet üyeleri, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını ile akciğer ve döş rahatsızlıklarına bağlı değerlendirmelerde bulundu, soruları yanıtladı.
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi ve Karadeniz Teknik Üniversitesi Farabi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Tevfik Özlü, dünyada ve Türkiye'de salgının daha yeteri kadar arama dibine alınamadığını, hala bulaşın ve ölümlerin bitmeme ettiğini hatırlattı.
Bugün 25-30 bin bandındaki pestil sayısının, alışılagelen yaşama dönüldüğü dikkate alındığında, hayret müşterek gestalt olmadığını özetleyen Özlü, bunun arama dibine katılması gerektiğini, bunun yolunun da aceleci ve yayılmış döllenme bulunduğunu anlatım etti.
Prof. Dr. Özlü, bilimin 11 ay kabil çelimsiz müşterek müddet içinde üzerinde sakıt mesuliyeti namına getirdiğini, Kovid-19'la ait aşırı sayıda can alıcı ve tehlikesiz aşıyı kullanıma sunduğunu belirtti.
Bugün dünyada 6 bilyon dozu müşterek hayli Kovid-19 aşısı uygulandığına ayraç fail Özlü, "İlk bilhassa kimi çekinceler, endişeler, korkular anlaşılabilirdi. Ama bundan sonra zamanımızda aşırı sayıda aşının yapıldığını biliyoruz. Aşıların tehlikesiz ve çalışan bulunduğu konusunda, ilmî düzentileme ve raporlar haricinde şahsen deneyimlerimiz, gözlemlerimiz var. Dolayısıyla bundan sonra bu mevzuda tereddüde arazi yok." niteleyerek konuştu.
Prof. Dr. Özlü, Türkiye'nin dünyada aşılamayı elleme karşıcı devletler ortada arazi aldığına değinerek, devletin telkih tedariki ve her insanın suhulet aşılanabilmesi hususunda yılgı efor harcama ettiğini, her insanın istediğinde en havadan biçimde aşıya ulaşabildiğini anlattı.
"Yasaklar ve kısıtlamaların olmasını bundan sonra hiçbirimiz istemiyoruz"
Şu an aşıdan bambaşka çelimli müşterek hal ve can alıcı müşterek deva bulunmadığı düşüncesince bu fırsatın kullanılması icap ettiğinin altını çizen Özlü, şu biçimde bitmeme etti:
"Başka müşterek hal dediğimiz yasaklar ve kısıtlamaların olmasını bundan sonra hiçbirimiz istemiyoruz. Dolayısıyla döllenme hesabına ara almalıyız. Geldiğimiz arazi elleme lakin kifayetli değil. Özellikle Delta varyantı... Bulaşma hızı elan müşterek tomar bulunduğu düşüncesince bundan sonra camianın yüzdelik 90'ından fazlasını dört dörtlük düze aşılı duruma getirmemiz gerekiyor ki pandemiyi arama dibine alabilelim. Vuhan'dan çıkan virüsle ait bu rakamı yüzdelik 70 namına söyleniş ediyorduk lakin deminden bu yüzdelik 70'de kifayetli olmayacak. Toplumda aşırı erdemli miktarda aşılamayı yapmak durumundayız. Bunun düşüncesince her insana müşterek an evvela topu topu aşılarını yaptırmalarını, on paralık yaptırmamışsa evvela dozu, yaptırmışsa ikinci dozu yaptırmalarını salık mektubu ediyorum. İnaktif aşıyı olanların da 3. dozu yaptırmalarında şişman kazanım var."
"Delta varyantı da bilhassa ergenlerde elan kalın görünüyor"
Geçen sene Türkiye'deki vakaların çoğu kez 65 gözyaşı üzerinde, süreğen rahatsızlığı bulunan ve keyif mensuplarından oluştuğunu hatırlatan Özlü, şunları aktardı:
"Bugün bu ağız ağıza değişmiş durumda. Şu anda bulunan vakalarımızın şişman çoğunluğu gençlerden, sağlıklı, ilkin süreğen rahatsızlığı sıfır kişilerden oluşuyor. Sağlık mensupları on paralık namevcut denecek denli az. Bu elbette aşının etkisi. Gerek nemli popülasyonda ister süreğen rahatsızlığı olanlar ve keyif çalışanlarında döllenme oranları enine boyuna yüksek. Dolayısıyla bundan sonra onları yeteri kadar koruyabiliyoruz. Şu anda Delta varyantı da bilhassa ergenlerde elan kalın görünüyor. Gençlerdeki döllenme oranlarının ceninisakıt olması da çoluk çocuk ortada hadise sayılarının artmasına sebep oldu."
Kovid-19 servislerinde ve dip bakımlarda ağırlıklı namına 25-35 gözyaşı arası hastaların otama gördüğüne dikkati çekici Özlü, "Daha ilkin tek rahatsızlığı sıfır eşhas bunlar. Çok ağırbaşlı hastalarımız var. ECMO aletine bağladığımız gebeler var. Çok üzüntüler yaşıyoruz kılıç de onlarla beraber." ifadesini kullandı.
Türkiye'de 2. düze aşısını olmayan, 2 düze inaktif telkih olup 3. düze aşısını yaptırmayan yada on paralık telkih yaptırmayan eşhas bulunduğunu dile getiren Özlü, "Dolayısıyla sesimin eriştiği herhangi müşterek vatandaşa müşterek an evvela aşılarını yaptırmalarını öneriyorum. Bu herhangi müşterek şeyden, yasaklardan, kısıtlamalardan elan kolay. Salgın bitmeme etmiş bulunduğu sürece kesinlikle kendimizi korumaya bitmeme edelim." uyarısında bulundu.
"Aşılar can alıcı ve güvenilirdir"
Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Akın Kaya da salgında hadise oranlarının enine boyuna yükseldiğini, bunların etraflıca takiplerinin de adım adım ortaya çıktığını aktardı.
Özellikle şişman hastanelerde Kovid-19 izleme poliklinikleri açıldığından bahseden Kaya, kendilerinin de bu polikliniklerde Kovid-19'un akciğerler üstündeki etkilerini gözlemlediklerini, hastalarda belirgi var ise bunu nite otama edeceklerine değgin icraat yürüttüklerini anlattı.
Prof. Dr. Kaya, Kovid-19 izleme polikliniklerindeki gözlemlerine bağlı şunları kaydetti:
"Özellikle ati yaşlı, dip hizmet ünitesinde yatmış ve erdemli miktarda müvellidülhumuza gereksinimi almış, sigara içen, süreğen içki öyküsü bulunan hastalarda akciğerde ağırbaşlı sekeller kalabiliyor. Bu çeşit seyrettiğimiz hastaların aşırı şükür ki şişman çoğunluğunun bulgularında gerilemeler izliyoruz. Kalan sekellerin hayat kalitesine, fonksiyonlarına nite ağırlık edeceğini anlamaya çalışıyoruz. Çok az müşterek grupta da burada gelişen ağırbaşlı sekellerin ilerlememesi düşüncesince ne ilaçları vereceğimizi tartışıyoruz. Efor kapasitesi sınırlanmış, dem darlığı çekici hastalarda da akciğer pulmoner iyileştirme emekleri ön plana çıkıyor. Uzun takiplerde bilhassa karı hekimleri yada bu hastaları izleyen kliniklerde açıklanamayan dem darlığı, açıklanamayan müşterek önsezi rahatsızlığı ortaya çıkarsa bunun Kovid dolayısıyla olabileceğinin akla getirilmesi ve ona mucibince hastanın izlenmesi gerekiyor. Hastalarımızın sigara içmemesi, içki kullanmaması, fiziki aktivitede bulunması, belirgin havada elan aşırı zaman geçirmeleri, elan aşırı sosyalleşmelerinin elleme olacağına inanıyoruz."
Prof. Dr. Kaya, yaşanmış bulunan telkih tereddüdünü alt etmek istediklerinin altını çizerek, "Mevcut teknolojiler ve gelişen noktalarda bu denli aceleci aşıların üretilmesi aktiflik ve asayiş çalışmalarına müşterek nesne değil, esasta geldiğimiz uygulayım bilimi ve ilginin, kaynakların bu bölgeye aktarılmasıyla da ilgili. 1,5 senedir az elan topu topu kaynaklar buraya aktarılıyor. Tüm laboratuvarlar Kovid'le ait icraat yapıyor. Bu icraat belirgin erişime veriliyor." dedi.
"Aşılar can alıcı ve güvenilirdir." diyen Kaya, topu topu vatandaşların telkih konusunu önemsemesini istediklerini laflarına ekledi.
Toplantıda, ASYOD Başkanı Prof. Dr. Erdoğan Çetinkaya, UASK 2021 Bilimsel Komite Başkanı Prof. Dr. M. Emin Akkoyunlu, Kongre Başkanı Prof. Dr. Aydın Çiledağ, Kongre Basın İlişkileri Sorumlusu Dr. Öğr. Üyesi Özge Aydın Güçlü de arazi aldı.
"Ulusal Akciğer Sağlığı Kongresi", 10 Ekim'de sona erecek.
